In 2018 is Heidi Ballet de curator van Beaufort, de kunstbiënnale aan de Vlaamse kust. Een terugkerend onderwerp in de kunstwerken van die editie is hoe de mens onderhevig is aan de wil van de natuur. Als de hoogbouw aan de Kust af en toe de vraag oproept 'hoe heeft de mens de Kust veranderd', dan wordt de vraag nu omgedraaid: 'hoe heeft deze Kust de mens veranderd'.
In Oostende worden Monokino en Rosa Barba uitgenodigd als deelnemende kunstenaars. Monokino organiseert ‘Cracks & Crumbles’, verschillende vertoningen, performances en video installaties die reflecteren op de zee als trans-Atlantische ‘snelweg’ voor migratie en kolonisatie. Rosa Barba zet in de vloedlijn van Middelkerke de monumentale sculptuur ‘Pillage of the Sea’. Een stapeling betonnen ‘kussens’, waarmee Barba refereert naar de ‘steenmannetjes’, de stapeling stenen die in verschillende culturen terugkomt en vaak langs wegen of op wegsplitsingen geplaatst werd. Op de verschillende kussens staan namen van steden die dreigen te verdwijnen door de stijging van de zeespiegel.
In 2018 lukt het ons niet om Rosa Barba te ontmoeten en om haar werk beter te leren kennen. Nu, vijf jaar later halen we de schade in en zoeken we samen met Barba naar wat we delen; film en de zee. We kozen drie films uit haar werk: Outwardly from Earth’s Center (2007), Let me See it (2009) en Inside the Outset: Evoking a Space of Passage (2021).
De film Outwardly from Earth’s Center uit 2007 is gebaseerd op het verhaal van een fictieve samenleving op een instabiel stuk land dat dreigt te verdwijnen. Deze situatie vereist de collectieve inzet van de bevolking om zowel de overleving van elk individu als het voortbestaan van de samenleving te waarborgen. Het verhaal vindt zijn basis deels in de werkelijkheid, aangezien Gotska Sandön ongeveer één meter per jaar verschuift. Het fictieve verslag van experts versterkt de surrealistische sfeer, waardoor de ervaring van wat aanvankelijk als een mooie documentaire wordt beschouwd, langzaam verschuift naar een meer abstract en enigszins absurd beeld van de strijd en kwetsbaarheid van mensen.
Let Me See It (2009) is eerder een hoorspel dan een film. De korrelige beelden van de 16mm-film tonen een zeegezicht, een kustlijn van een ongedefinieerde locatie 's nachts. We horen het gezoem van een slaperige verteller die een verhaal vertelt over een man die zijn gezichtsvermogen verliest. De vriend van de man helpt hem bij het memoriseren van voorwerpen in zijn huis die zoekgeraakt zijn. De beelden van de nachtvlucht over een archipel worden een metafoor voor de zoektocht naar zijn herinneringen en het vervagen van zijn ooit consistente wereld. De verteller spoort een onzichtbare protagonist aan om alle andere objecten om hem heen opnieuw te beoordelen. Het is een experiment dat leidt naar de schoonheid van desintegratie, naar de verontrustende sensaties van zijn gedramatiseerde en geïntensiveerde ervaringspatronen.
De Middellandse Zee heeft een lange geschiedenis als verbindingsroute voor handel en culturele uitwisseling tussen Oost en West, maar markeert ook de scheiding tussen Noord en Zuid. In Cyprus verdeelt een 180 kilometer lange "Dode Zone" ook het Noorden en het Zuiden en vormt het het startpunt van de artistieke interventie van Rosa Barba. Inside the Outset: Evoking a Space of Passage is een project in twee delen: een film en een langetermijninstallatie van een Open-Air Cinema. Het project begon zeven jaar geleden, toen Barba werd uitgenodigd door het Point Centre for Contemporary Art in Nicosia en door de curator Mirjam Varadinis naar Cyprus. Na dit bezoek stelde de kunstenaar voor om een cinemasculptuur te bouwen in de Bufferzone, als voortzetting van een voortdurende verkenning in haar artistieke praktijk van landschap en menselijke interventie in de natuur. De inauguratieceremonie van Rosa Barba's Open-Air Cinema vond plaats op 10 september met de première van deze film.
De sculptuur op het strand niet ver van KAAP is ondertussen een referentiepunt in het landschap geworden. We spreken er af, markeren het als begin- of eindpunt van een wandeling langs de zee. We zijn daarom erg blij ook de films van deze veelzijdige en internationaal gerenommeerde kunstenares te kunnen tonen.