De muze is moe, zo werkt ze onvermoeibaar verder
Aanleiding van deze avond is de historische fictieroman Schaduwlicht van Petra Thijs over Manets favoriete model en schilderes Victorine Meurent. Hierin schetst ze een levendig beeld van de strijd om erkenning van een vrouw die lak had aan conventies in het machistische Parijs van de 19e eeuw.
Vanavond brengen de auteur en een aantal kunstkenners een ode aan vrouwelijke artiesten die ondanks hun overduidelijke talent vaak over het hoofd gezien werden in de 19e en begin 20ste eeuw. Zij gaan in op de Code Napoléon die de vrouwenrechten beknotte tot midden de 20ste eeuw en vooroordelen over het ‘mannelijk’ genie dat vrouwen uitsloot van deelname aan de kunsten.
De auteur start met Victorine Meurent. Zij stond tot het einde van de 20ste eeuw vooral bekend als Manets model voor de beruchte naakt picknick Déjeuner sur l’herbe. Toch was ze een veelzijdig talent dat ook acteerde, professioneel gitaar en viool speelde én 4 x exposeerde als schilderes op de prestigieuze Parijse Salon, zij aan zij met Manet.
De androgyne Rosa Bonheur (1822-1899) was een van de succesvolste vrouwelijke artiesten uit de 19e eeuw en een voorloper van het feminisme. Ze schilderde dieren en ze beeldhouwde. Haar vader behoorde tot de sekte van de Saint-Simonisten die geloofden dat de volgende Messias een vrouw zou zijn en deed alles om haar te ondersteunen in haar carrière. Net als de Ecole de Barbizon, ging zij vaak de natuur in om te schilderen. Bijzonder was dat ze daarbij mannenkleren droeg omdat ze dit praktischer vond. In 1865 was zij de eerste vrouw die de Légion d'Honneur ontving voor haar bijdrage aan de kunst. Haar werken hangen in musea en kunstgalerijen over de hele wereld.
Steffie Van Neste gaat dieper in op de Code Napoléon en de gevolgen van dien op het alledaagse leven van vrouwen en vrouwelijke kunstenaars, niet enkel in Frankrijk, maar ook voorbij de landsgrenzen. Ook laat ze ons kennismaken met schrijfster Claire de Duras.
Mieke Mels stelt ons voor aan het werk en leven van de Brussels - Oostendse Alice Frey, die onder andere te bewonderen valt in de trouwzaal van het Oostendse stadhuis, maar ook recenter nog -in een golf van hernieuwde appreciatie- voor het eerst in een Britse expo volledig aan Frey gewijd.