Kunstencentrum KAAP neemt de musea over

De coronacrisis treft de culturele sector hard, maar er zijn ook lichtpunten. Musea Brugge maakt van de crisis een opportuniteit en zet met het project Mind the Artist volop in op het veelzijdige en creatieve talent van de vele kunstenaars in ons land. Naast een reeks tentoonstellingen krijgen ook enkele Brugse cultuurhuizen carte blanche om aan de slag te gaan tijdens een ‘take-over’ van een of meerdere museumlocaties. Kunstencentrum KAAP krijgt als eerste een platform.

EXit: Mind the Artist is het antwoord van Musea Brugge op de coronacrisis?

Elviera Velghe 
(directeur Publiek en Toonstellingen Musea Brugge): ‘Op 13 maart 2020 stond de museumwereld toch even stil. We hadden binnen Musea Brugge de avond daarvoor net de Jan Van Eyck tentoonstelling feestelijk geopend. De volgende dag moesten de deuren van het Groeningemuseum onherroepelijk dicht. Dat was best heftig. Na de eerste shock hebben we niettemin snel de klik gemaakt om voorbij de praktische rompslomp na te denken over de toekomst: hoe konden we van de coronacrisis een opportuniteit maken? Mind the Artist is daarop ons antwoord.’

EXit: Wat mogen we van Mind the Artist verwachten? 

Velghe
: ‘Kunstenaars zijn de grondstof voor onze musea. Ze voeden onze collecties. Mind the Artist vertrekt vanuit twee sterktes: onze collecties en de hedendaagse kunstenaars. Enerzijds vormen de collecties van Musea Brugge een rijke inspiratiebron, anderzijds voeden kunstenaars onze musea. Ons concept is vanuit dat idealisme vertrokken. We willen hen zoveel mogelijk ondersteunen op diverse manieren. We nodigden in eerste instantie een reeks kunstenaars uit om een tentoonstelling op te zetten. Van Pieter Chanterie is nu werk te zien in het Volkskundemuseum, van Sanam Khatibi in het Groeningemuseum. Later volgen nog SEADS, Tille Pepermans, Strook en Line Boogaerts. Daarnaast zochten we ook verbinding met andere Brugse cultuurhuizen en kunstdisciplines. Via drie ‘take-overs’ geven we onze collectie en locaties in handen van KAAP, MOOOV en Concertgebouw.’

EXit: KAAP neemt als eerste over?

Rolf Quaghebeur 
(algemeen directeur KAAP vzw): ‘Ook voor ons was dit een mooie opportuniteit. De collecties van Musea Brugge spreken tot de verbeelding en zijn erg inspirerend. Bovendien zijn we ook onze eigen werking aan het heroriënteren. We zijn niet bang om onze taak als kunstencentrum vandaag in vraag te stellen. We willen sowieso met KAAP meer gaan experimenteren met werk buiten de klassieke theaterzaal. Betekenisvol ingrijpen in de stad, in de maatschappij, wordt meer en meer onze doelstelling. We willen op locatie werken, maar dan minder vrijblijvend. Dat we de kans krijgen om in een gevestigde kunstinstelling als Musea Brugge in te breken, sluit daar zeer goed bij aan. Musea bewaren het verleden, reflecteren erover, KAAP is een hedendaags cultuurhuis. Met onze ingrepen willen we op onze beurt Musea Brugge prikkelen om op een nieuwe manier over hun collecties na te denken.’

EXit: Ook Musea Brugge wil veel meer verleden en heden verbinden?

Velghe
: ‘De collecties van Musea Brugge maken deel uit van ons internationale werelderfgoed, maar ze zijn ook vandaag nog steeds relevant. Daar wil ik de komende jaren inderdaad heel erg de nadruk op leggen. Hoe zit onze kunstinstelling in elkaar en hoe kan die vandaag nog een relevante rol spelen in het kunstenlandschap en zelfs ruimer, in de maatschappij? De vele kunstenaars die straks binnen onze locaties aan het werk zullen zijn, zullen één voor één onze historische context verbinden met hun hedendaagse werk en dat is wat nu nog te weinig gebeurt. We beseffen en dragen nu nog te weinig uit hoe onmetelijk inspirerend onze collectie is. We kozen in dat opzicht ook voor carte blanche voor de verschillende cultuurhuizen.’

EXit: Een gedurfd experiment?

Velghe
: ‘We kozen voor KAAP, net omdat ze op niet-evidente manier omgaan met kunst. KAAP heeft de gewoonte om buiten de lijntjes te kleuren en heeft iets rebels in zich. KAAP werkt multidisciplinair, ook dat spreekt ons erg aan. Het leek ons boeiend om hen ‘de luis in onze pels’ te laten zijn.’

EXit: Carte blanche is mooi voor een huis als KAAP?

Quaghebeur
: ‘Zeer zeker. Dankzij de extra middelen kunnen we trouwens meer doen dan alleen maar presenteren. We konden ook kunstenaars aan het werk zetten om nieuw materiaal te creëren. Daar hebben we niet altijd de mogelijkheid toe. We konden daardoor heel wat interessante makers overtuigen om mee te werken. Hoewel alles op vrij korte termijn moest gerealiseerd worden, zijn we erin geslaagd om een rijk gevuld programma op te zetten.’

EXit: Jullie aanbod is erg veelzijdig?

Quaghebeur
: ‘Het programma omvat drie grote onderdelen. In eerste instantie gaan een aantal artiesten de audioguides in het museum ‘hacken’, daarnaast worden enkele installaties en/of performances gepresenteerd die in dialoog gaan met de collecties, tijdens de openingsuren van de musea. Tenslotte staan een aantal concerten op stapel. We hebben heel bewust voor die gelaagdheid gekozen, omdat het enerzijds in ons ‘KAAP-DNA’ zit, maar ook omwille van de onzekerheden die de coronacrisis met zich meebrengt. Zelfs al kunnen we de meer evenementiële zaken niet laten doorgaan, dan nog blijft er voldoende aanbod over om het traject boeiend te houden.’

EXit: Wat moeten we ons voorstellen bij die ‘audiohacks’?

Quaghebeur
: ‘Een aantal muzikanten kregen de opdracht om de klassieke audioguides te kruiden. Het resultaat is uiteenlopend. De muzikant Bear Bones, Lay Low creëerde een soundscape die je kunt beluisteren terwijl je het Sint-Janshospitaal bezoekt. Dijf Sanders en Linde Carrijn componeren dan weer vier nummers rond evenveel kunstwerken uit het Groeningemuseum. Aafke Romeijn schreef een nieuw gedicht dat te beluisteren zal zijn in het Sint-Janshospitaal.’

EXit: Een tweede luik zijn de installaties en performances?

Quaghebeur
: ‘Met de coronamaatregelen in het achterhoofd leek ons dat een haalbare, maar ook erg boeiende piste. De installatie Washing Hands van het Nederlandse collectief Building Conversation in het Sint-Janshospitaal zorgt ervoor dat mensen elkaar op coronaveilige manier opnieuw kunnen aanraken. Zo ontstaat er opnieuw ontmoeting tussen mensen. De installatie From bow to ear van Maika Garnica is enerzijds een sculptuur in keramiek, maar ze kan er ook muziek op maken. Simone Basani gaat dan weer in interactie met bezoekers van het Gruuthusemuseum. In het Brugse Vrije is een hoorspel van Sien Vanmaele gepland. Dit zou een podiumvoorstelling geworden zijn, zonder de coronaperikelen, maar de kunstenares besliste om er een hoorspel van te maken in het kader van Mind the Artist.’

EXit: Een aantal van de genoemde muzikanten/performers zullen ook live in het museum te zien en te horen zijn?

Quaghebeur
: ‘Dat is – als corona geen roet in het eten gooit – inderdaad de bedoeling. Zo brengt Esinam, een jonge multi-instrumentaliste uit Brussel, een eigenzinnig concert op de zolder van het Sint-Janshospitaal. We brengen met haar trouwens later dit jaar een nieuwe plaat uit onder ons WERF Records label. Ook de Nederlandse Aafke Romeijn brengt haar nieuwe album mee naar Brugge en zo zijn er nog enkele concerten. Maar er is niet alleen muziek. Bruggeling Mathieu Charles gaat in dialoog met Simon(e) van Saarloos in het Volkskundemuseum voor de podcast Beyond Vision. Daarnaast is er onder andere nog de première van de dansvoorstelling van Bérengère Bodin – die normaal gezien te zien zou zijn tijdens December Dance en zijn er ook performances in onder meer de Gotische Zaal van het Stadhuis. De concerten en voorstellingen zijn gepland tussen 6 en 18 mei. Laat ons duimen dat die kunnen plaatsvinden!’  (RD)

 

Artikel uit EXit, 02/05/21